Từ đầu năm 2025 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, trực tiếp là Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các địa phương đã thường xuyên theo dõi, chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế, bất cập trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, nhất là: quy định pháp luật thiếu đồng bộ; cơ sở hạ tầng còn yếu tiềm ẩn rủi ro trước diễn biến thiên tai ngày càng phức tạp...

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng bất thường, cực đoan, khó dự báo. Để bảo đảm công tác theo dõi, giám sát, thông tin, lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành phòng, chống thiên tai được vận hành liên tục, thông suốt, kịp thời, hiệu quả, không ảnh hưởng bởi công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm tuyệt đối an toàn tính mạng của người dân, hạn chế thiệt hại về tài sản của Nhân dân và Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chủ tịch, Tổng Giám đốc các Tập đoàn: Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Công nghiệp Viễn thông quân đội, Điện lực Việt Nam tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và chủ động tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai và cứu hộ cứu nạn theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, nhất là thực hiện các nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ giao liên quan đến công tác phòng, chống thiên tai, không để bị động, bất ngờ, không để xảy ra gián đoạn trong lãnh đạo, chỉ đạo khi sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sắp xếp lại đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và thực hiện đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương.

Kiện toàn bộ máy phòng, chống thiên tai ở cấp tỉnh, cấp xã

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tuyệt đối không được để xảy ra gián đoạn trong lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai trong quá trình thực hiện sáp nhập cấp tỉnh, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; chỉ đạo các đồng chí lãnh đạo Ủy ban nhân dân các cấp hiện nay, lãnh đạo các Sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan không được lơ là, chủ quan trong lãnh đạo, chỉ đạo, tiếp tục thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chức trách, nhiệm vụ được phân công với tinh thần trách nhiệm cao nhất, tập trung theo dõi sát tình hình, triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và cứu hộ cứu nạn trên địa bàn theo phương châm "bốn tại chỗ", phù hợp thực tế địa phương hạn chế thấp nhất thiệt hại, nhất là tính mạng người dân do thiên tai. Chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn.

Xử lý nghiêm trách nhiệm tập thể, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu nếu chủ quan, không thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và cứu hộ cứu nạn.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo xây dựng phương án kiện toàn tổ chức, bộ máy cơ quan chỉ đạo, chỉ huy và thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn ở cấp tỉnh, cấp xã, phân công rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để sẵn sàng hoạt động, bảo đảm công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn được vận hành thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, không bị ảnh hưởng sau khi thực hiện sáp nhập cấp tỉnh, kết thúc hoạt động của cấp huyện.

Rà soát, cập nhật phương án ứng phó từng loại hình thiên tai

Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chỉ đạo, sử dụng hiệu quả nguồn lực đã được hỗ trợ tại Quyết định số 1660/QĐ-TTg ngày 26 tháng 12 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời chủ động bố trí ngân sách địa phương và huy động nguồn lực hợp pháp khác để đầu tư khắc phục dứt điểm những vấn đề còn bất cập trước mùa mưa bão năm 2025, nhất là các sự cố đê điều, hồ đập, hạ tầng viễn thông, điện, tiêu thoát nước và các nguy cơ đã được nhận diện qua cơn bão Yagi năm 2024, bảo đảm thông tin liên lạc, nguồn điện phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống thiên tai ở địa phương và từ trung ương tới cơ sở trong mọi tình huống, khắc phục tình trạng ngập úng, nhất là tại đô thị khi mưa lớn.

Rà soát, cập nhật phương án ứng phó từng loại hình thiên tai trên địa bàn trong tình hình mới, trong đó tập trung triển khai quyết liệt các biện pháp bảo đảm an toàn tính mạng cho Nhân dân, nhất là kéo giảm thiệt hại về người khi xảy ra sạt lở đất, lũ quét, lũ, bão lớn; xây dựng kịch bản sẵn sàng ứng phó, bảo vệ các trọng điểm xung yếu, không để bị động, bất ngờ khi có tình huống thiên tai.

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quan trắc, dự báo, cảnh báo, phòng, chống thiên tai

Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình thời tiết, thiên tai để dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời cho các cơ quan chức năng và người dân biết chủ động triển khai ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ, xã hội hóa trong công tác quan trắc, dự báo, cảnh báo, phòng, chống thiên tai, tập trung đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, bảo đảm thông tin dữ liệu từ trạm quan trắc được kết nối ổn định, liên tục về trung tâm dự báo, phục vụ công tác chỉ đạo phòng, chống thiên tai.

Chủ động chỉ đạo, triển khai công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao; kịp thời báo cáo về tình hình thiên tai, tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đối với những tình huống thiên tai diễn biến phức tạp, vượt thẩm quyền.

Kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương khẩn trương hoàn thành công tác khắc phục sự cố đê điều, hồ đập trước mùa mưa lũ theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại văn bản số 5183/VPCP-NN ngày 11 tháng 6 năm 2025.

Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các địa phương rà soát, cập nhật, hoàn thiện phương án phòng, chống thiên tai, nhất là kiểm tra, đôn đốc công tác bảo đảm "bốn tại chỗ" phù hợp với tình hình cụ thể của địa phương và vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp.

Chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, các Bộ, cơ quan, địa phương có liên quan tiếp tục nghiên cứu, rà soát quy hoạch phòng, chống lũ hệ thống sông Hồng - sông Thái Bình, các quy định liên quan đến công tác phòng, chống thiên tai, quản lý an toàn đập, vận hành hồ chứa, liên hồ chứa để đề xuất điều chỉnh, bổ sung theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tiến tới vận hành hồ chứa, liên hồ chứa theo thời gian thực.

Bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện, hệ thống truyền tải điện

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công Thương theo chức năng quản lý nhà nước được giao chỉ đạo công tác bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện, hệ thống truyền tải điện và bảo đảm an toàn cung cấp điện trong mùa mưa bão; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo vận hành an toàn hồ thủy điện, sử dụng hiệu quả nguồn nước.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng chỉ đạo cơ quan liên quan và các địa phương rà soát, có các biện pháp bảo đảm an toàn phòng, chống thiên tai trước mùa mưa lũ đối với các công trình kết cấu hạ tầng giao thông, xây dựng, nhất là hệ thống tiêu thoát nước trên các tuyến giao thông trọng điểm và tại các đô thị lớn (như Đà Nẵng, Đà Lạt, Phú Quốc,…) để chủ động tiêu thoát nước, khắc phục tình trạng ngập úng nghiêm trọng tại nhiều đô thị khi mưa lớn; chỉ đạo triển khai công tác bảo đảm an toàn giao thông khi có thiên tai, kịp thời khắc phục sự cố sạt lở, chia cắt, không để ách tắc trên các trục giao thông chính.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng thủ dân sự theo chỉ đạo của Thường trực Chính phủ tại Thông báo số 460/TB-VPCP ngày 08 tháng 10 năm 2024 phù hợp với việc tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, đồng thời kiện toàn Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia theo quy định của Luật phòng thủ dân sự trong tháng 6 năm 2025; chỉ đạo rà soát, hoàn thiện phương án sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện hỗ trợ địa phương ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn theo quy định.

Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo Công an các địa phương, nhất là lực lượng Công an ở cơ sở xây dựng kế hoạch, chủ động triển khai lực lượng, phương tiện hỗ trợ Nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn khi có tình huống thiên tai.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo rà soát, triển khai các biện pháp chủ động bảo đảm an toàn cho giáo viên, học sinh và cơ sở vật chất, trang thiết bị và đồ dùng học tập, nhất là tại các khu vực hàng năm bị ảnh hưởng của mưa lũ, bão.

Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ đạo bảo đảm kinh phí phục vụ công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính trong việc xem xét, hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai bảo đảm kịp thời, hiệu quả; kịp thời phối hợp với các cơ quan, địa phương báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ quyết định hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai theo quy định của pháp luật.

Truyền thông, hướng dẫn kỹ năng phòng, chống thiên tai cho Nhân dân

Tổng Giám đốc: Đài truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường truyền thông, hướng dẫn kỹ năng phòng, chống thiên tai cho Nhân dân; cập nhật thông tin, đưa tin kịp thời, chính xác về tình hình và công tác chỉ đạo khi có tình huống thiên tai để Nhân dân biết, chủ động ứng phó phù hợp.

Chủ tịch, Tổng Giám đốc các Tập đoàn: Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Công nghiệp Viễn thông quân đội, Điện lực Việt Nam tập trung chỉ đạo, chủ động kiểm tra, đôn đốc các đơn vị trực thuộc tập trung khắc phục những vấn đề bất cập đối với hệ thống viễn thông, điện đã được nhận diện sau cơn bão Yagi năm 2024; triển khai thực hiện các nhiệm vụ đã được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 143/NQ-CP ngày 17 tháng 9 năm 2024 và kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Thông báo số 480/TB-VPCP ngày 22 tháng 10 năm 2024, khẩn trương triển khai hạ tầng công nghệ, đường truyền kết nối, nguồn điện, sóng viễn thông bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác chỉ đạo điều hành phòng, chống thiên tai trong mọi tình huống.

Các Bộ, ngành khác theo chức năng, nhiệm vụ được phân công chủ động chỉ đạo, tổ chức triển khai công tác phòng, chống thiên tai thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước được giao, kịp thời hỗ trợ địa phương ứng phó, khắc phục khi có tình huống xảy ra.

Giao Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn phù hợp với diễn biến tình hình.

Văn phòng Chính phủ theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị này; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách những vấn đề đột xuất, phát sinh./.